دامنه چیست؟
دامنه یا domain در لغت به معنای “گستره” می‌باشد که آدرس منحصربه‌فردی را برای دسترسی به سایت موردنظر تعیین می‌کند و بدین ترتیب برای دسترسی راحت افراد قرار می‌گیرد.
برای انتخاب دامنه می‌توان از 1 الی 63 کاراکتر بدون فاصله استفاده کرد و فقط می‌توان از حروف، اعداد و خط تیره (-) در نام آن به‌کار برد. در اینترنت، انواع زیادی پسوند دامنه وجود دارد.
به‌طورکلی دامنه از دو بخش اصلی تشکیل می‌شود :
نام دامنه
نام دامنه همان اسمی است که برای وب‌سایت انتخاب می‌شود. برای مثال اسم سایت ما adminesite است که اگر به نوار بالای مرورگرتان نگاه کنید، در ابتدای آن نام دامنه صفحه وبی که در آن قرار دارید را مشاهده می‌کنید.
نام دامنه توسط صاحب یک سایت انتخاب می‌شود. اگر شما هم مایل به ساخت یک سایت برای خود و انتخاب برند و نام برای آن هستید، می‌توانید با مشاورین دایری لن تماس (02166720986) بگیرید.
پسوند دامنه
پسوندهای مختلفی برای دامنه وجود دارند که هرکدام نشان‌دهنده‌ی نوع فعالیت سایت است. از متداول‌ترین آنها می‌توان به com ,ir ,net ,org ,info اشاره کرد.
دامنه‌ها از سوی موسسه ICANN ( Internet Corporation for Assigned Names and Number) تایید و معرفی می‌شوند. پسوندهای گوناگون، کاربردهای گوناگون دارند که هرکدام با توجه به نام و هزینه آن، خدمات مختلفی را ارائه می‌دهند.
معرفی انواع دامنه ها
شاید بپرسید چند دامنه در جهان وجود دارد؟ هریک از آنها نشانگر چه چیزی هستند؟ و در نهایت، من باید از چه دامنه‌ای استفاده کنم؟
باید بگویم که میلیون‌ها دامنه در جهان وجود دارد و سالیانه به تعداد آنها افزوده می‌شود. دامنه‌ها دسته‌بندی‌های مختلفی دارند؛ مانند دسته‌بندی براساس کشور، سازمان، مشاغل، کاربرد و غیره.
اما پاسخ سوال سوم، یعنی اینکه بهتر است از چه پسوندی استفاده کنید: در ادامه این مقاله، از بین میلیون‌ها پسوند دامنه موجود، تعدادی از آنها را معرفی خواهم کرد که به نظرم برای کاربران ایرانی بیشترین کاربرد را دارند.
- com. مخفف Company (شرکت) یا Commercial (تجاری) است. دامنه دات کام رایج‌ترین دامنه مورد استفاده در اینترنت است.
- org. مخفف Organization (سازمان) است. معمولاً سازمان‌ها و نهادهای غیرانتفاعی از این دامنه استفاده می‌کنند.
- net. مخفف Netweork (شبکه) است و توسط شبکه‌ها و شرکت‌های اینترنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- biz. مخفف Business و مختص سایت‌های تجاری است.
- info. مخفف Information (اطلاعات)؛ این دامنه برای سایت‌هایی کاربرد دارد که کارشان اطلاع رسانی است.
- edu. مخفف Education (سوادآموزی) است و سایت‌های آموزشی از آن استفاده می‌کنند.
- gov. مخفف Government (دولت) است. نهادهای دولتی از آن استفاده می‌کنند.
- ir. مخفف IRAN و دامنه ملی کشورمان است. هر کشور یک دامنه مخصوص به خود دارد. مثلاً fr. فرانسه، nl. هلند و..
یک نکته مهم: اگر شما دامنه ir. برای سایت خود انتخاب کنید، از برخی از ابزارهای اینترنتی مثل تبلیغات گوگل محروم خواهید بود. چرا که دامنه های ایرانی توسط این سرویس ها تحریم شده‌اند.
- name. به معنی نام است و اشخاص حقیقی از آن استفاده می‌کنند.
- me. به معنی من است. کاربردی مشابه مورد قبل دارد، فقط کمی خودمانی تر است!
- tv. با اینکه این دامنه در اصل متعلق به کشور ناشناخته Tuvalu است، در فضای مجازی بیشتر آن را مخفف Television دانسته‌اند و شبکه‌ها و سایت‌های مرتبط با تلویزیون از آن استفاده می‌کنند.
دامنه های جدید
در سالهای اخیر، دامنههای جدید و جالبی به فضای مجازی افزوده شده‌اند که براساس کاربرد، زمینه علاقمندی یا فعالیت یک وب‌سایت می‌توان آنها را دسته بندی کرد. مثل دامنه cafe. که مخصوص وب‌سایت کافه‌ها است.
این دامنه‌ها هدفمندی بالایی دارند، ماهیت سایت شما را به خوبی معرفی می‌کنند و به طور کلی برای کار حرفه‌ای مناسب هستند. البته، ایراد بزرگ این دامنه ها، بالا بودن هزینه ثبت و تمدید آنهاست. بنابراین در صورتی که تمایل به استفاده از آنها دارید، بهتر است ابتدا بررسی کنید که آیا برای شما مقرون به صرفه هستند یا خیر.
چند نمونه از این دامنه ها:
- cafe. (دامنه ای مخصوص کافه ها)
- photography. (دامنه‌ای مخصوص عکاسان)
- shoes. (مخصوص مشاغل مرتبط با تولید و فروش کفش)
- gold. (مشاغل مرتبط با طلا و جواهر)
- Art. (سایت هنری)
- car. (مرتبط با اتومبیل – دامنه‌ای بسیار بسیار گرانقیمت..)
- fitness. (سایت تناسب اندام)
انواع پسوندهای دامنه در کشورهای مختلف
به‌طورکلی هر کشوری دارای انواع پسوند دامنه می‌باشد که ساکنان آن کشور جهت ساخت و ایجاد سایت‌های محلی و بین‌المللی از آنها استفاده می‌کنند. این پسوندها معمولا دو حرفی بوده و مخفف نام همان کشور هستند. در جدول زیر اسامی تعدادی از دامنههای معروف آورده شده است.
| ژاپن | jp. | بلژیک | be. |
| کره جنوبی | kr. | ایالات آمریکا | us. |
| یونان | gr. | کانادا | ca. |
| مالزی | my. | امارات عربی | ae. |
| مصر | eg. | اتحادیه اروپا | eu. |
| اسپانیا | es. | فرانسه | fr. |
| استرالیا | au. | بریتانیا | gb. |
| هلند | nl. | سوئیس | ch. |
| هند | in. | چین | cn. |
| عراق | iq. | ترکیه | tr. |
| افغانستان | af. | ایتالیا | it. |
چرخه حیات دامنه های بین المللی
مسئله ای که باید در نظر داشت این است که همه دامنه های بین المللی چرخه حیات مشخصی دارند. منظور از اصطلاح چرخه حیات فاصله زمانی میان مرحله ثبت انواع دامنه سایت ها تا مرگ یک دامنه است. این چرخه در اکثر دامنه های بین المللی با پسوندهای مختلف یکسان است.
فارغ از مسائل ثبت دامنه باید با چرخه حیات دامنه ها نیز آشنا باشید چون ثبت و کار با سایت صرفا منوط به ثبت دامنه نیست! بلکه باید دقت داشت که دامنه از دست نرود. در ادامه با چرخش 5 مرحله ای ثبت تا مرگ دامنه آشنا می شویم.
دوره آزاد (available)
برخی از دامنه ها قبل از شما توسط افراد دیگری ثبت و خریداری شده اند. در چنین حالتی شما نمی توانید دیگر نام دامنه انتخاب شده توسط آنها را خریداری نماید. اما امکان ثبت دامین های دیگر در دسترس می باشد. در نتیجه اگر دامین مورد نظر شما ثبت نشده است، شما می توانید دامنه انتخابی خود به راحتی ثبت نمایید. به دوره ثبت نام دامین با عنوان دوره آزاد اشاره می شود. چرا که در این دوره نام دامنه برای ثبت آزاد می باشد. شما می توانید با پرداخت هزینه انواع دامنه سایت مورد نظرتان را ثبت نمایید تا انحصارا به نام خودتان ثبت شود.
دوره فعال دامنه (active)
بعد از ثبت دامنه وارد دوره بعدی یعنی دوره فعال می شوید. در این دوره domain برای شما فعال می باشد و شما می توانید با توجه به نوع دامنه آن را تا 10 سال تمدید نمایید.
مرحله منقضی دامین (expired)
اگر در دوره فعال دامنه شما برای تمدید آن اقدامی نکنید، وارد دوره انقضا یا اکسپایر دامنه خواهید شد. در این حالت دامین شما غیرفعال می شود و تنها در صورت پرداخت هزینه تمدید می توانید دوباره به حالت فعال بازگردید. دوره منقضی دامنه 45 روز می باشد و در صورت تمدید نشدن domain در این مدت دامین شما قفل خواهد شد.
دوره بازخرید نام دامنه (redemption period)
بعد از گذشت 45 روز از انقضا، دامنه شما به مدت 30 روز قفل خواهد بود. در دوره بازخرید دامنه همانند دوره قبل حساب شما غیرفعال می شود و فقط 30 روز فرصت دارید که دامین خود را تمدید نمایید. در نظر داشته باشید زمانی که وارد مرحله بازخرید می شوید، تنها مالک نام دامنه می تواند برای تمدید آن اقدام نماید یعنی شخص دیگری نمی تواند این کار را از جانب او انجام دهد. نکته دیگری که درباره دوره بازخرید می توان به آن اشاره کرد این است که هزینه تمدید domain تقریبا 10 برابر حالت عادی می شود. در اصل این مرحله در واقع مالک دامین جریمه عدم تمدید به موقع دامنه خود را پرداخت می کند.
دوره حذف دامین (pending deletion)
اگر مالک دامنه باز هم برای تمدید دامین اقدام نکند، وارد دوره حذف خواهد شد. این دوره 5 روز است و به هیچ عنوان امکان بازگردانی نام دامنه وجود نخواهد داشت. بعد از گذشت این 5 روز domain حذف شده و مجددا وارد دوره آزاد می شود. در نتیجه هر شخص دیگری که تمایل داشته باشد می تواند این دامنه حذف شده را به نام خود ثبت نماید.